خرید میناکاری فلز آسان است اگر این نکات را بدانید

«میناکاری فلز» که برخی آن را «نقاشی روی فلز» هم می‌نامند از هنرهای قدیمی ایران با قدمتی 5 هزار ساله است که اصفهان و شیراز را باید سرآمد این هنر چشم نواز معرفی کرد. در این هنر اصیل ایرانی، فلزات مختلف را با استفاده از رنگ‌های لعاب دار مخصوصی تزیین کرده و در کوره می‌پزند. به همین دلیل بسیاری نام «مینیاتور در آتش» را روی این هنر نهانده‌اند. برای خرید میناکاری فلز در قالب ظروف کاربردی یا مجسمه‌ها و وسایل تزیینی، باید با ویژگی‌های آثار مینا کاری فلز باکیفیت آشنا باشید.

پیش‌تر در رابطه با خرید صنایع دستی فلزی ایرانی در مقاله «راهنمای جامع خرید صنایع دستی» صحبت کردیم؛ در این بخش همراه تیم پرشین کالر باشید تا با هنر میناکاری روی فلز و تاریخچه‌اش آشنا شویم و نکاتی که به خرید آثار میناکاری کمک می‌کند را با شما در میان بگذاریم.

میناکاری فلز چیست و چطور پدید آمده است؟

میناکاری، هنر رنگ آمیزی فلزات و سفال است. همان طور که در مقاله مربوط به هنر میناکاری گفته بودیم، هنرمندان میناکار از رنگ‌های لعاب دار مخصوصی استفاده می‌کنند و این رنگ‌ها را در قالب طرح‌هایی زیبا و بی همتا روی یک متریال پایه پیاده می‌کنند. رایج‌ترین متریال پایه ای که برای هنر مینا استفاده می‌شود، فلزات هستند. در واقع فلزات به خصوص فلزات گران‌بهایی همچون طلا، نقره، برنج و مس از گذشته‌های دور برای هنر میناکاری استفاده می‌شدند و محبوب طبقه اشراف و درباریان بودند.

هر گونه محصولات فلزی از دستبند و گردنبند گرفته تا ظروف مصرفی مانند قندان و ظروف پذیرایی و حتی ظروف تزیینی مانند ساعت و گلدان که از فلز ساخته شده و نقاشی شده باشند، در زمره این هنر زیبا قرار می‌گیرند. به همین دلیل بسیاری به جای میناکاری به این هنر، نقاشی روی فلز می‌گویند.

اگر بخواهیم تاریخ پیدایش این هنر را پیدا کنیم باید حداقل تا زمان هخامنشیان در طول تاریخ سفر کنیم. یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌های میناکاری فلز مربوط به یک بازوبند طلای میناکاری شده است که در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می‌شود.

در زمان هخامنشیان بسیاری از مصنوعات تزیینی از تاج‌ها گرفته تا دستبندها و بازوبندها، با هنر مینا تزیین می‌شدند. در زمان ساسانیان از هنر مینا برای تزیین بشقاب‌های فلزی هم استفاده شد که به صورت دیوارکوب برای دکور به کار می‌رفتند. اما نقطه اوج این هنر مربوط به عهد سلجوقیان است که از میناکاری در تهیه ظروف برنجی استفاده می‌کردند و این آثار به کشورهای همسایه هم راه یافتند.

از آثار میناکاری روی فلز بارها و بارها در طول تاریخ استفاده شده و این هنر با قدمت 5 هزار ساله خود توانسته محبوبیتش را تا به امروز حفظ کند.

در مقاله راهنمای خرید ظروف میناکاری، دیگر انواع میناکاری و ظروف آن را معرفی کرده‌ایم. شناخت آن‌ها و استفاد از موارد ذکر شده در خرید ظروف میناکاری را به‌شما پیشنهاد می‌کنیم.

نقاشی روی فلز چگونه انجام می‌شود؟

پیش از آن که به نکات خرید میناکاری فلز بپردازیم، بد نیست با روش‌های تولید مینا آشنا شویم. در واقع میناکاری هنری است که هنرمندان آن با روش‌های متفاوتی آثارشان را تولید می‌کردند. به عنوان مثال مینای خانه بندی در تهران و اصفهان بیشتر رایج بوده و مینای سیاه در جنوب کشور انجام می‌شده است.

برخی از روش‌های تولید آثار مینا نیز در طول تاریخ محبوبیت خود را از دست دادند و روش‌های دیگری جایگزین آنها شدند. در حال حاضر دو روش رایج برای تولید آثار میناکاری روی فلز وجود دارد که در ادمه توضیح می‌دهیم.

1.     میناکاری فلز از نوع خانه بندی

مینای خانه بندی یا مینای سیمی قدیمی‌ترین روشی است که برای تولید آثار میناکاری استفاده می‌شده و همچنان از آن استقبال می‌شود. در این روش از مفتول‌های نازکی استفاده می‌کنند. مفتول‌ها با توجه به طرح روی ظروف خم شده و با چسب روی ظرف ثابت می‌شوند. سپس ظرف را در کوره قرار می‌دهند تا مفتول روی سطح ظروف جوش بخورد. بعد از جوش خوردن مفتول شروع به رنگ آمیزی با رنگ‌های پودری مینا می‌کنند و دوباره ظرف را داخل کوره قرار می‌دهند تا رنگ‌ها پخته شده و سطح کار یکدست شود.

2.     نقاشی روی فلز یا مینای نقاشی

مینای نقاشی روشی است که امروزه در اصفهان برای تولید آثار میناکاری بیشتر استفاده می‌شود. در این روش یک ورقه مسی که با مینای سفید ضخیم پوشیده شده را در کوزه می‌پزند تا یک بوم سفید برای شروع طراحی و رنگ آمیزی در اختیار داشته باشند.

رنگ آمیزی در این روش به دو صورت ممکن است انجام شود:

1. ترکیب رنگ پودری مینا با آب و گلیسیرین مشابه با نقاشی با آب و رنگ
2. ترکیب رنگ پودری مینا با جوهر کاج یا عصاره اسطوخودوس مشابه رنگ آمیزی با رنگ‌های روغنی

بعد از رنگ آمیزی، ظروف در کوره قرار می‌گیرند تا رنگ‌ها ثابت شده و سطح کار یکدست و صیقلی شود.

نکات مهم برای خرید میناکاری فلز

برای خرید آثار میناکاری فلز باید نکاتی را در نظر داشته باشید تا محصولی باکیفیت خریداری کنید. از آنجایی که در این هنر زیبا ممکن است از فلزات مختلفی استفاده شود، روش تشخیص اصالت فلز نیز متفاوت خواهد بود. با این حال بر خلاف هنر خاتمکاری، آثاری که با نقاشی روی فلز پدید می‌آید ویژگی‌های مشخصی دارد که می‌توان به کمک آنها به سادگی کیفیت و مرغوبیت‌شان را تشخیص داد.

1.    بررسی متریال پایه در میناکاری فلز

پیش از هر چیزی برای خرید میناکاری فلز حتما فلز پایه آن را بررسی کنید. همان طور که می‌توان حدس زد هر چه فلزی که برای اجرای این هنر استفاده شده با ارزش‌تر باشد، قیمت نهایی اثر نیز بیشتر خواهد بود.

با این حال اگر نوع فلز دغدغه شما نیست و صرفا می‌خواهید یک ظرف میناکاری شده باکیفیت خریداری کنید، بهتر است ضخامت فلز پایه را بررسی کنید. هر چه فلز ضخیم‌تر باشد، دوام و ماندگاری اثر مینا روی آن نیز بیشتر خواهد بود. علاوه بر این فلزاتی همچون مس، برنج، نقره و طلا ماندگاری بیشتری دارند و می‌توانند سال‌ها بدون آنکه براقیت یا شفافیت خود را از دست دهند، قابل استفاده باشند.

معمولا برای اجرای مینا کاری فلز از آلیاژ فلزات با درصد دقیق ترکیب یا فلزات خالص استفاده می‌کنند و پیشنهاد می‌شود که ضخامت فلز پایه حداقل 8 میلی متر باشد. در صورتی که از فلزات با ضخامت کمتر برای اجرای مینا استفاده شود، به دلیل مقاومت پایین در اثر حرارت تغییر شکل می‌دهند یا ترک می‌خورند و پوسته پوسته می‌شوند.

2.    کیفیت نقاشی روی فلز

کیفیت نقاشی میناکاری فلز دومین نکته‌ای است که برای خرید باید آن را بررسی کنید. بالطبع زمانی که هنرمند باتجربه‌ای میناکاری را انجام داده باشد، طرح‌ها ظریف‌تر هستند و پیچیدگی بیشتری در آنها دیده می‌شود. نوع خط گذاری‌ها و رنگ آمیزی‌ها نیز می‌تواند تجربه هنرمند و قیمت آثار میناکاری روی فلز را تعیین کند.

نکته مهم در رابطه با رنگ‌های لعاب در میناکاری این است که هر چه اثری رنگ‌های سفید بیشتری داشته باشد، ارزش مادی کمتری خواهد داشت. چرا که در روش تولید مینا با نقاشی، معمولا لعاب پایه سفید رنگ است و هنرمند باید روی آن رنگ گذاری کند.

برای خرید میناکاری فلز باکیفیت ظروفی را انتخاب کنید که کیفیت رنگی بالایی دارند و رنگ‌های براق آنها بیشتر است. الگوها و طرح‌های ظریف، کوچک و منظم نیز ارزش آثار مینا روی فلز را بیشتر می‌کند.

3.    خرید میناکاری فلز شناسنامه دار

در نهایت برای این که از اصالت و کیفیت کالاهای میناکاری فلزی خیال‌تان راحت باشد، بهتر است صنایع دستی را از هر فروشگاهی خریداری نکنید. فروشگاه‌های معتبری که در زمینه آثار هنری ایران زمین فعالیت دارند، کالاهای خود را به همراه شناسنامه اثر که نشان دهنده سازنده، محل ساخت و تاریخ ساخت اثر باشد، به فروش می‌رسانند.

علاوه بر این مراکز معتبر فروش صنایع دستی کالاهای خود را ضمانت می‌کنند و در صورتی که کالا باب میل شما نباشد، مرجوعی آن را می‌پذیرند. ما در پرشین کالر شرایط باز پس گیری کالاها را برای شما عزیزان فراهم کرده‌ایم و تمامی محصولات صنایع دستی ایرانی را با ضمانت اصالت کالا به فروش می‌رسانیم.

هنر میناکاری و خرید آثار نقاشی روی فلز

 

هنر نقاشی روی فلز یا میناکاری از هنرهای قدیمی ایرانی است که رد پای آن را می‌توان در تاریخ و فرهنگ این سرزمین به خوبی دید. کارگاه‌های میناکاری در شهرهای مختلف ایران قرار دارند؛ با این حال برای خرید میناکاری فلز دو شهر تهران و اصفهان در حال حاضر کارگاه‌های بیشتری دارند. مینا کاری فلز را می‌توان در آثار متنوع از کاسه و بشقاب و کوزه گرفته تا گلدان و شمعدان و جعبه جواهرات یافت. این هنر بی نظیر با رنگ‌های دلنشین خود می‌تواند ظروف فلزی را منحصر به فرد کرده و نمادی از میراث مرز و بوم‌مان را به خانه‌های شما هدیه دهد.

حال شما بگویید که کدام یک از وسایل خانه‌تان با هنر مینا روی فلز تزیین شده و دوست دارید این هنر زیبا را روی چه ظروف یا وسایل تزیینی هدیه بگیرید؟! در بخش دیدگاه‌ها منتظر نظرات شما هستیم.